Kijk eens hoe stralend gelukkig
deze kabouter er op hoopt
dat zijn vriendjes hem
straks wél accepteren,
omdat hij nu precies het
juiste heeft uitverkoren, en
zich geen blauwtje meer loopt
Met de rode tube houdt hij greep,
met zijn stralendwitte streep,
ligt rotszeker in zijn hand
Geen kies-pijn, verband
Immers, rood met wit
geeft je meteen pit
Het-smurfen zijn één
Just let it smurruf
Controlevragen:
Gevangenispuntmuts
Wie smurft?
ONTWIJKSPEL
Zoek de leegte; laat je blik niet botsen met aandachttrekkers.
GEDAAN MET DOEN
Én? Wat heb jij gedaan vandaag?
Oh, hoe moet ik het zeggen, nou, … laat ook maar. Bijna niks dus.
Nergens heen geweest?
Jawel, wat rondgelopen. O ja, adem gehaald en eten naar binnen gepropt. Telt dat ook?
Maar dat bedoel ik niet.
Ook wel wat dingen gezien. Gewoon, bewegende plaatjes op mijn netvlies.
Net als gisteren, dus?
Oh, nou je het zegt. Nee, dat valt niet te vergelijken.
Ok, niks gedaan dus.
Precies, zo kun je het noemen. Zelfs geen ijsje gegeten. Wil je daar meer van weten?
Haha, natuurlijk. Welke smaak?
Nou, fijn dat je het vraagt. Elke smaak niet gegeten, eigenlijk. En deze keer ook zonder chocolade of nootjes. In de aanbieding, zonder hoorntje of bakje, flink wat geld uitgespaard. Voelt goed.
Haha, dus een goede dag gehad. Op die manier valt er veel te vertellen. Maar... hoe is het echt met je?
Met mij persoonlijk?
Ja, wie anders?
Tja, als je het over een “wie" wilt hebben, ik houd dat niet zo bij, vandaar.
Hoe bedoel je?
Precies wat ik zeg. Het ene oor in en het andere uit. Als ik iets oppik of leer, over deze persoon, dan wordt het meestal gauw weer losgelaten, of afgeleerd. En net zo wat betreft dit lichaam. In verhouding niet zo belangrijk.
Jeemig, wat ben jij voor een leeghoofd?
Ja, gedachten vliegen er ook net zo snel uit als ze binnenkomen. Nauwelijks zin om ze op te sparen voor later. Ze zijn bespottelijk goedkoop en er zijn er genoeg van, net als grassprietjes en bloemen.
Ben je een zombie aan het worden, of zo? Is er dan niks wat jou iets “doet"?
Klopt. Ik doe zo ongeveer niks. Gevoelens doen mij als persoon wel eens wat, meestal een paar seconden. En als het lang duurt ga ik kijken of het überhaupt belangrijk is. Een enkele keer vereist het dat ik op zoek ga naar waar het gevoel het heftigst is, als een soort criminele inspecteur. Maar dan verdwijnt het getouwtrek weer.
Dus je voelt allemaal er niks bij? Dan zijn we mooi uitgepraat.
Jawel, maar ik maak er geen put van. En nee, je hebt gelijk. Niks doet mij wel iets. Ik bedoel Niks, met een hoofdletter.
Goed dan. Wat heb je vandaag geniet... ontdaan… of nee.. geNikst, met een hoofdletter, zeg ik het zo goed?
Omdat je het zo vriendelijk vraagt… om te beginnen… tientallen gedachten over wat er allemaal mis gaat lopen, weggemieterd. Opdringerige en urgente troep, mijn toekomst hélemaal hopeloos, zeggen ze... Ken je wel hè? Verspilling van aandacht.
Wat?? Dat laat je allemaal schieten?
Ja, gelijk afschieten die zooi. Heeft wel een paar jaartjes geduurd om te leren om stilte te verdedigen.
Enne, stilte, dus… wordt dat niet een beetje té stil?
Nou, nee, van stilte wordt gevoeligheid hoger. Altijd benieuwd wat er opduikt.
En dat opduiken, hoe doe je dat?
Nee, stilte doet het. Niet ik. Ik kijk toe.
Je kijkt alleen maar? Is dat niet saai?
Ja. Interessante inzichten. Waar ik toch niks aan kan veranderen.
Dus je had geen goede dag? Je voelt je machteloos?
Welnee. Het is allemaal ok, er hoeft niks mee.
Alleen maar kijken, rondkijken? De hele dag? En wat voor inzichten bijvoorbeeld?
Nou, eens even kijken of ik me iets weet… o ja. Tijd, die bestaat niet. Ik bedoel dat niet filosofisch, als een soort tegeltjeswijsheid, maar letterlijk: tijd bestaat niet, het is écht onecht.
Goh! En waarom zou er dan geen tijd zijn?
Nou moe… je wilt weten waarom er iets niet zou zijn? Waarom onbestaande ijsjes nergens naar zouden smaken en zo? Oneindig veel zaken zijn er niet, zonder reden, denk ik. Als je vindt dat tijd wél bestaat, vertel jij dan maar waarom.
Ach... volgens mij heb je iets tegen tijd.
Omdat dit moment, precies Nu, zó veel gedetailleerder en diepgaander ervaren kan worden dan verleden of toekomst. Tenminste, als je alles binnenlaat, alles wat ervaren wil worden, alle signalen. Dit wat je hier nu ziet en voelt, vergeleken met flarden van vergeelde krantenknipsels. Of zoals ware mensen van vlees en bloed, vergeleken met een scherm vol pixels. Helemaal opgaan in een spannend Youtube filmpje vergeleken met een verwijzing ernaar, een uithangbord, of woorden of een URL. Verleden en toekomst ruiken naar the-real-thing, en gevoelens komen op, gedachten claimen dat ze kloppen, maar er is afstand tot de volle werkelijkheid. Geen skin contact.
Ja, èn, dat kan toch ook, wat is daar mis mee?
Als je tegen een vriendig zegt "youtube.com/watch?v=ebLaWzjQ2Xg", letterlijk, en ze gaat lachen, vind je dat normaal? Nee? En als je het woord "leuk" roept, en ze kijkt blij, vind je dat normaal? Of een lekker kookprogramma op TV, waarbij kwijl uit je mond druipt, terwijl je zelf niks proeft. Snap je? Verleden verwijst alleen maar, als een loketbeambte van een stoffig archief. het is niet de échte ervaring. Je hersenen doneren domweg wat belonings- of angst-prikkels, en een woordje "fijn" of "pijn" komt op, en iets gelooft "ik voel iets, dús ik leef".
En toekomst, die is soms toch best handig?
Om te bedenken wat komen gaat, ja, als je mogelijkheden precies kunt overzien. Maar als het gaat over levende, bewegende, onvoorspelbare wezens? Tóch anticiperen? Gokken op één verzonnen beeld, terwijl zich een ziljoen onverwachte dingen kunnen voordoen? Is het niet liefdeloos om onnodige eisen aan de toekomst te stellen, uit angst voor verbazing of spontaniteit, of persoonlijk nadeel? Offline keuzes in je hoofd vastleggen en claimen, waarmee je ook mogelijkheden voor anderen blokkeert, omdat je openheid wantrouwt?
Ja, maar... wie weet wat er anders zou kunnen gebeuren?
Dat kom je toch gratis te weten? Die ene echte toekomst komt vanzelf op je toe.
Is het dan niet eng, om zo te leven?
Voor mij? Elke keer als zo'n grote brok aannames loslaat... geen-toekomstvoorspeller-uithangen... of geen-verleden-herkauwen... ja, dat kan het best even heftig zijn. Sta ik een paar dagen op mijn benen te trillen. En daarna wekenlang heroriënteren.
Maar... iets klopt er niet. Als je niet in tijd gelooft... vergeet je dan niet dat je niet in tijd gelooft?
Blijkbaar niet. Maar 'ik' ga daar niet over, als persoontje. Iets diepers maakt die keuzes. Wat overblijft is geen-moeite-doen om wél te geloven. Geen obsessie meer met het niet-hier-en-nu. Maakt het leven een stuk simpeler.
Dan loopt het toch gigantisch mis?
Als je de praktische dingen goed regelt, en verder niks? Dan gaat het falikant mis? Net zoals met mij? Ooit zelf uitgeprobeerd?
Ja, nee, goed, maar het is toch mesjokke als je hele verleden zou vergeten?
Geen idee of dat zal gebeuren. Ik weet niet eens zeker wat herinnering is. Er komen woordjes op, samen met het label ‘herinnering’. Héél veel verleden is al kwijt, of blijkt tijdelijk spoorloos, dus ik vertrouw dat soort geheugen niet zo. Je weet maar nooit, tegenwoordig, of er niet mee wordt geknoeid. Soms komt het gevoel van deja-vu niet overeen met de rest van de data, dus...
Weet je hoe jij klinkt? Als een... een robot! Die zichzelf zit te ontleden, of hoe heet dat... debuggen.
Precies. Back-engineeren van je eigen software en datastructuren. Openbreken van mechanische patronen en onbewuste aannames. Hacken van interne data protection en hidden procedure calls, wegens database warnings en error messages, haha.
Ja? Je ziet jezelf als een machine??
Persoonlijk, ja, als een tamelijk levenloos voertuig, vol programmaatjes die ik per ongeluk ooit heb geïnstalleerd. Nou ja, sommige best handig hoor, bijvoorbeeld om te lopen of objecten te grijpen.
Een Cyborg?
Yes! Door software overruled, overgeleverd aan een voorgeprogrammeerde PRINT "Ik wil ...", en vervolgens geloof je dat JIJ dat zegt?
Wie, ik? Creepy!
Ja hè. En wie is het die dit allemaal ziet? Wie is de debugger?
AFSTAND
Wat je herinnert = offline, passief, een levenloos verslag, van horen zeggen
Wat je nu ziet = online, actief, een levende ervaring, uiterlijk of innerlijk zien
Onthouden = uitstel, luiheid, afstand creëren, directe ervaring doorknippen
Kiezen = afwegen, ervaring reduceren tot een vergelijking, oordeel, één bit
TIJD KWIJT
“Verleden en toekomst
vinden hun bestaansgrond in het heden.
Als zij zich afspelen, gebeurt dat in het heden.
Proberen om verleden en toekomst te begrijpen
terwijl het heden onopgemerkt blijft, is als
proberen te tellen zonder het getal één.”
[Ramana]
HET KORTE PAD
Hoe lang moet ik nog, om meZelf te vinden? Precies nul minuten.
Dus er valt niks te kiezen? Nul seconden, nul lichtjaar, kies maar.
Nou! Ik voel dat ik ergens heen moet. Maar je bent nu al “ergens”.
Nee!!! Noord, oost, zuid, west, boven of onder? Of kijk naar binnen.
Ik móét gewoon on the move, energie kwijt. Rondje rond de aarde?
Ja hoor! Waar gaat die weg heen? Nergens, de weg blijft op z’n plek.
Maar ik wil het gewoon ervaren Elk ervaren vindt plaats in je hoofd.
En wat valt daar te zien? Zie wat ervaren is, waar het van gemaakt is.
Ja, maar stel dat ik dat niks vind? Dan ben je klaar! Dat niks ben jijZelf.
Nou! Ik ben best bereid om moeite te doen. Put jezelf zo snel mogelijk uit.
Meer mijn best doen? 'beter' bestaat alleen in 1 dimensie, kies dus de juiste.
En wat, pff, ik snap het niet meer. Blijf proberen, ga door met willen-snappen.
Zeg dan maar wat ik moet doen? Wat blijft over, nadat je echt álles hebt gedaan?
Goed, zeg me wat ik níét moet doen. Loop niet voorbij aan de essentie van “moeten”
Moet ik van onvrijheid af? Je bent al zo vrij, dat je zelfs mag denken dat je onvrij bent.
Ik? Enne, zonder dwang, wat blijft er over? Vind je vast elke dag weer een nieuwe omweg.
Dus blijf ik hier? En niet wegloopt in gedachten? Dan kom je nergens, en daar is het.
Dus ik moet hier blijven logeren, of komen wonen? Hier is overal waar jij bent.
Wat heb ik daar aan? ‘Ik’ heeft er niets aan, dus die vindt het maar niks.
En dan nergens heen? Ja, precies! :-) En wie weet vindt Niets jou.
WAT IS VRIJ?
Heeft jouw hart een vrije wil?
Hebben jouw handen een vrije wil?
Samen één wil, of iedere hand z'n eigen?
En als je handen ruzie krijgen, en ieder iets ander willen?
En een ezel die vooruit wordt geslagen met een stok?
En een hongerige ezel die achter een heerlijke wortel aanloopt?
Een vogel die migreert, is die zo vrij als een vogel?
Een drone, is die zo vrij als een vogel?
En een GPS navigatie-apparaat, dat mij bestuurt?
En een verslaafde die de hele dag naar een kick zoekt?
En een kind dat vanaf zijn 6e op het land moet werken?
En een kind dat vanaf zijn 6e sommetjes moet maken en veel stilzitten?
En een tiener, die de hele dag naar iets leuks zoekt?
En een reclamebureau, dat suggereert wat leuk is?
En de vrije pers, die artikelen schrijft die lezers trekken?
En een politicus, die door het volk wordt gekozen?
En het volk, dat door de politiek wordt gegereguleerd?
En kinderen van een criminele miljardair?
En een rechter?
En een verdachte die om zijn vrijheid wordt veroordeeld?
En een computer?
En de programmeur van die computer?
En een twintiger, recent bevrijd van mishandelende ouders?
En de wind, die waait die waarheen die wil?
En een dobbelsteen?
Wat is vrij van zwaartekracht?
De bedenker van natuurwetten, is die vrij?
En zij die zien wat natuurwetten ongereguleerd laten?
Mijn wil, is die vrij om te willen wat die wil?
Is 'mijn wil' een slaaf, omdat'ie “van mij” is, mijn bezit?
En ik? Waarvan ben ik vrij?
Is mijn lot vrij, of heeft die geen vrije wil?
Snap je nu wat vrijheid is?
Of realiseert iets in jou zich wat vrijheid is, woordeloos?